Onregelmatige menstruaties

Echt, ik had geen idee waar andere vrouwen het over hadden als ze vertelden over hevig menstrueren. Ik vloeide hooguit drie dagen in de maand en dat was ook nog zeer licht. “Maar nu”, Els (48) beeldt het uit met haar handen: "Is het zo erg bij mij?"

“Het is ongeveer een jaar terug begonnen, vlak na mijn 47e verjaardag. Na het verwisselen van de tampon, moest ik na tien minuten weer terug naar het toilet, want anders lekte ik door. En die drie dagen vloeien, zijn nu acht dagen geworden. "Daarnaast is mijn cyclus zeker drie dagen korter geworden en nu voelt het alsof ik continu menstrueer.” Els kijkt mij aan en zegt: “Ik begrijp dat de hormoonspiegel tijdens de overgang schommelt en menstruaties onregelmatiger worden. Dat is waar ik me op had ingesteld. Ik verwachtte de ene maand wel een menstruatie en de andere maand niet. Maar zoveel vloeien is dit nu normaal?”

Hevige menstruaties is één van de meest voorkomende klachten bij vrouwen

Eigenlijk wil ik meteen ja zeggen, maar dat doe ik nog niet. Ik weet dat, op dit moment, hevige menstruaties één van de meest voorkomende klachten in de gynaecologie is. Ongeveer 20 procent* van de vrouwen heeft last van ongewoon hevig menstrueel bloedverlies. Dat zijn in Nederland maar liefst 800.000 vrouwen in de leeftijd van 35 tot 55 jaar.

Een patroon van hevige menstrueren, kan, zoals veel overgangssymptomen, meerdere oorzaken hebben en daarom stel ik eerst veel vragen. In het komende uur begreep ik, dat er meer overgangsverschijnselen waren, zoals bloedstolsels in menstruatiebloed, pijnlijke borsten, vocht vasthouden, hoofdpijn, een onrustige huid, stemmingswisselingen en snel geïrriteerd zijn.

In de rubriek overgangsverschijnselen vind je meer informatie over overgangsverschijnselen, zoals opvliegers, nachtzweten en hartkloppingen.

De cyclus

Voordat ik Els uitleg, waar haar heftige menstruaties vandaan komen, vertel ik eerst hoe de cyclus normaal verloopt. Alles draait om hormonen, zo ook de cyclus. Een menstruatiecyclus duurt gemiddeld 28 dagen.

Tijdens de menstruatiecyclus bereidt het lichaam zich voor op een mogelijke zwangerschap. Oestrogeen zorgt er met name voor dat ongeveer elke maand een eicel vrijkomt en tegelijkertijd neemt de dikte van het baarmoederslijmvlies toe. Progesteron zorgt ervoor dat een bevrucht eitje zich via een eileider naar de baarmoederholte kan verplaatsen. Een bevruchte eicel kan zich innestelen in het nieuw opgebouwde, dikke baarmoederslijmvlies en zo ontstaat het begin van een zwangerschap. Als er echter geen bevruchting van de eicel plaatsvindt, stoot het lichaam de eicel en het overtollige slijmvlies af: de menstruatie.

Hevig menstrueel bloedverlies

Hevig menstrueel bloedverlies kan een gevolg zijn van de baarmoeder zelf, zoals bijvoorbeeld een vleesboom of poliep in de baarmoeder. Toch wordt een onregelmatige en heftige menstruatie meestal veroorzaakt door oestrogeen en progesteron die niet met elkaar in balans zijn. En dat is veelal het geval in de overgang.

In de rubriek De overgang kan je meer lezen over de rol van hormonen tijdens de overgang.

De cyclus in de overgang

Soms maandenlang niet menstrueren of verrast worden door een heftige bloeding, het kan allemaal. Een goede balans tussen oestrogeen en progesteron is cruciaal voor een regelmatige cyclus en een niet te heftige menstruatie. Juist in de jaren voor de laatste menstruatie wordt deze balans verstoord. Dit wordt veroorzaakt door de leeftijdsgerelateerde hormoonafname en dat laat zich vooral zien in de ratio oestrogeen-progesteron. Deze hormonen kunnen sterk fluctueren tot ze uiteindelijk tot een vast laag niveau dalen. De daling van oestrogeen en progesteron gaat meestal niet geleidelijk, maar met horten en stoten.

Progesteron houdt het oestrogeen in balans bij de opbouw van het baarmoederslijmvlies en juist dit hormoon daalt in de jaren voor de laatste menstruatie het snelst. Het gevolg is dat het oestrogeen meer baarmoederslijmvlies kan opbouwen en daardoor kan de menstruatie heftiger zijn.

Daarnaast gaat de kwaliteit van de eitjes achteruit en dat betekent dat er soms meerdere cycli zijn, waarbij er geen eitje vrijkomt en er geen menstruatie volgt. Dankzij de steeds slechtere kwaliteit van de eitjes slaat men een of meerdere menstruaties over. De tijd tussen de menstruaties wordt langer en uiteindelijk zijn de eitjes op en zal de menstruatie helemaal uitblijven.

Uit het verhaal van Els begrijp ik dat haar cyclus nog steeds regelmatig is, maar 3 à 4 dagen korter dan normaal. Dat kan het gevolg zijn van het snel dalende progesteron. Zodra in de tweede helft van de cyclus het progesteron sneller daalt dan het oestrogeen, dan wordt de tweede helft van de cyclus korter. Ook dan komt er ongeveer eens per 3,5 week een eitje vrij, maar dat zal in de toekomst veranderen, zodra de kwaliteit van de eitjes verder achteruit gaat.

Els kijkt mij aan en zegt het te begrijpen. Nadat ze de kernpunten heeft herhaald, vraagt ze mij of zij hier zelf nog iets aan kan doen. Hoewel een onregelmatige menstruatie een verschijnsel is dat van nature bij de overgang hoort, is er wel het een en ander wat Els zelf kan doen. In onze vetcellen zit namelijk een enzym dat testosteron omzet in oestrogeen. Hoe meer vetcellen er in het lichaam aanwezig zijn, hoe meer oestrogeen er wordt aangemaakt. Dit extra oestrogeen zorgt weer dat er meer baarmoederslijmvlies wordt aangemaakt, waardoor je heftiger kan vloeien. Daarom is afvallen, meer bewegen en het verbeteren van de leefstijl een veel gegeven advies.

Op zoek naar meer informatie over onregelmatige menstruatie en andere overgangsverschijnselen? In de rubriek overgangsverschijnselen vind je heldere en toegankelijke informatie over de meest voorkomende symptomen van de overgang.

Hop for Her Balance bij onregelmatige menstruatie

Speciaal voor vrouwen in de overgang met een onregelmatige menstruatie hebben wij Hop for Her Balance. Dankzij de uitgebalanceerde samenstelling van natuurlijke ingrediënten draagt Hop for Her Balance bij aan de regulering van onregelmatige menstruaties.